Krążą opinie, że to co znajduje się w internecie – zdjęcia, treści – może zostać wykorzystywane wedle woli i uznania odbiorców. Fakt, na stronach internetowych, na publicznych profilach w mediach społecznościowych mamy nieograniczony dostęp do zamieszczanych treści. Nie oznacza to jednak, że użytkownicy internetu mogą do woli kopiować, screenować, przesyłać i publikować wszystko co w internecie się znajduje. Wręcz przeciwnie.
Zasadą jest, że aby udostępnić dzieło niezbędna jest zgoda twórcy. Należy zwrócić się do autora dzieła i dopiero po uzyskaniu takiej zgody dzieło może być publikowane. Zgoda może zostać udzielona bezpłatnie, ale może również wiązać się z zapłatą i opierać na konkretnie określonych przez artystę warunkach.
Kiedy mogę udostępnić cudzą twórczość bez zgody autora?
Taka możliwość pojawia się na Facebooku i instagramie, dzięki opcji „udostępnij”. Jeśli Twój ulubiony grafik czy twórca komiksów opublikuje utwór, którym chcesz podzielić się ze znajomymi – skorzystaj z tej opcji. Facebook umożliwia udostępnianie cudzych treści publikując je na Twojej tablicy. Odbiorcy (Twoi znajomi) widzą kto oryginalnie dzieło opublikował, widzą autora i mogą również odwiedzić jego profil. Na instagramie możliwość udostępniania postów ogranicza się jedynie do publikowania treści na stories. Tam też Twoi obserwatorzy mają możliwość kliknięcia w post i przejścia do profilu autora. Instagram również automatycznie i obligatoryjnie prezentuje pod udostępnionym postem nazwę profilu autora.
Aplikacje do „repostowania” nie są legalną formą udostępniania cudzych treści
Korzystanie z takich aplikacji i udostępnianie za ich pośrednictwem cudzych dzieł, nawet z oznaczeniem autora na dole grafiki nie jest zgodne z prawem. Brakuje bowiem w tym rozwiązaniu zgody autora. Zatem dzieło zostaje udostępnione bez wiedzy i zgody twórcy, która jest podstawą dla legalnego korzystania z cudzych dzieł.
Jeśli zatem opublikujesz na swoim profilu zdjęcie czy grafikę niestworzoną przez Ciebie przy wykorzystaniu aplikacji do repostowania – będziesz działać nielegalnie. Twórca udostępnionego dzieła będzie mógł wysunąć wobec Ciebie roszczenia. W pierwszej kolejności o zaprzestanie naruszeń, aż po przeniesienie sporu na drogę postępowania karnego.
Dlaczego w takim razie mogę udostępniać przez Facebooka czy na stories na instagramie, a nie mogę po prostu dodać screena z opisem oznaczającym autora?
Te dwa rodzaje udostępnienia nie są sobie równe. Po pierwsze pamiętaj, że korzystając z opcji „udostępnij” przekazujesz swoim znajomym oryginalny post. Odbiorcy mogą przejść automatycznie do profilu Twórcy, który zostaje automatycznie oznaczony. Po drugie (i najważniejsze) kwestie możliwości udostępniania postów reguluje sam regulamin Facebooka czy instagrama. Mamy świadomość, że mało kto zakładając konto na portalu społecznościowym czytał regulamin. Mało kto pewnie również sprawdza jakie aktualizacje pojawiają się w regulaminach. Trzeba jednak pamiętać, że korzystając z platformy – akceptujemy jej regulamin. A w nim znajdziemy zapis o tym w jaki sposób i w jakich okolicznościach nasze treści mogą być udostępniane. I dotyczy to nie tylko treści profesjonalnych twórców, ale również nasze prywatne zdjęcia, czy grafiki tworzone i publikowane w ramach hobby.
Podsumowując:
Złotą zasadą udostępniania cudzej treści jest uzyskanie do tego zgody autora. Ważne aby autor wyraził zgodę na konkretny rodzaj publikacji. Przykładowo jeśli fotograf zgodzi się abyś jego zdjęcie wykorzystał jako tło dla Twojego zegarka nie upoważni tym samym do publikacji tego zdjęcia na Twoim instagramie.
Dozwolone jest udostępnianie cudzych postów na Facebooku i instagramie przy pomocy dostępnych do tego funkcji. W przypadku Facebooka „udostępnij”, w przypadku instagramu udostępnianie w stories.
Publikowanie cudzych treści i podpisanie autora, nawet w bardzo widoczny sposób nie wystarczy dla legalnego udostępnienia cudzej twórczości jeśli nie posiadamy na to zgody.